Yasumari Kawabata là mµt
trong nhæng tác giä l¾n nh¤t cüa vån
h÷c Nh§t Bän thª kÖ 20. Nhæng tác
ph¦m cüa ông "XÑ Tuyªt", "Ngàn Cánh
HÕc", Tiªng Rên Cüa Núi" ðã ðem
lÕi tiªng tåm cho ông trên toàn thª
gi¾i. Nåm 1968 ông ðã ðßþc
trao giäi thß·ng Nobel v« vån chß½ng
cùng li tuyên dß½ng: "V¾i ngh® thu§t
biu cäm l¾n lao, sáng tác cüa ông
cho th¤y thñc ch¤t cách suy nghî Nh§t
Bän". M£c dù v§y không nên quên
r¢ng trong khi viªt v« con ngßi và cuµc
s¯ng con ngßi trên xÑ M£t tri m÷c,
Kawabata ðã gþi nên v¤n ð« chung
cüa nhân loÕi. Và ðó chính là
sñ cäm thông và kính tr÷ng lçn
nhau giæa các dân tµc trên thª gi¾i
này, là n½i ð vån chß½ng cüa
Kawabata mang t¥m vóc qu¯c tª.
Vinh quang cüa Kawabata càng
có ý nghîa khi ngßi ta nh¾ lÕi
tu±i th½ b¤t hÕnh cüa ông. Lên
ba tu±i m¤t cha, b¯n tu±i m¤t m©,
c§u bé Kawabata phäi s¯ng nh gia ðình
mµt ngßi bà con phiá m© và s¾m
phäi nªm träi v¸ ð¡ng cüa nhæng
miªng bánh mì · nhà ngßi khác.
S¯ ph§n cay nghi®t ðã tÕo cho Kawabata
ý chí tñ l§p v¾i mµt sÑc
mÕnh tinh th¥n mãnh li®t t× thu· nhö.
Ngay t× khi còn là h÷c sinh trung h÷c
Kawabata ðã say mê vån chß½ng. Nåm
1920 Kawabata vào ÐÕi H÷c Tokyo, ð¥u tiên
theo h÷c khoa Anh Vån sau chuyn sang khoa Ngæ vån
Nh§t Bän. Nåm 1921 ông b¡t ð¥u in truy®n.
T¯t nghi®p ðÕi h÷c ông tham gia xu¤t
bän mµt tÕp chí.
Ngay t× nhæng tác
ph¦m ð¥u tiên Kawabata ðã ch÷n cho
mình mµt l¯i ði riêng trong sáng tác.
"Mê vån h÷c phß½ng Tây ðôi
khi tôi ðã thØ l¤y nó làm
mçu. Nhßng sâu mãi t§n g¯c r tôi
là mµt con ngßi phß½ng Ðông và
không bao gi tôi t× bö con ðßng riêng
cüa mình"; " Tôi thuµc v« vë ð©p
Nh§t Bän" - Nhà vån tñ hào khÆng
ð¸nh. Sau nhæng tác ph¦m n±i tiªng
"Vû næ xÑ Izu"(1925), tác ph¦m "XÑ
tuyªt" ðã mang lÕi vinh quang cho ông, "XÑ
tuyªt" ðßþc viªt trong h½n chøc
nåm tri (t× 1939 ðªn 1947). Ðây là
mµt tác ph¦m vån xuôi træ tình
v« tình yêu và thiên nhiên th¤m
ðçm ch¤t th½, ð°ng thi hàm chÑa
trong ðó tâm trÕng không bình yên
cüa con ngßi b¤y gi. Tß½ng phän v¾i
sñ quyªn rû, thanh bình cüa XÑ tuyªt
là không khí cüa c½n s¯t chiªn
tranh xâm lßþc và tinh th¥n "Võ sî
ðÕo", tác ph¦m gþi lên n²i ni«m
và suy tß v« ð¤t nß¾c Nh§t
Bän.
Nhæng tác ph¦m
có ý nghîa tiêu biu khác cüa Kawabata
là "Ngàn cánh hÕc"(1949) và "Tiªng
r«n cüa núi" (1954). " Ngàn cánh hÕc"
(Giäi thß·ng Vi®n Hàn Lâm Ngh® Thu§t
Nh§t Bän 1952) thông qua chü ð« có
tính cách phong tøc - "Trà ðÕo",
th hi®n n²i lo âu trß¾c sñ dung tøc
cüa con ngßi hi®n ðÕi. "Tiªng r«n
cüa núi" nghiên cÑu và th hi®n sñ
thång hoa trong cäm giác và tâm lý
nhân v§t. Nhìn chung các tác ph¦m
cüa Kawabata th hi®n mµt tài nång b§c
th¥y trong vi®c phân tích tâm lý nhân
v§t, n¡m b¡t nhæng din biªn tinh tª
trong ti«m thÑc cüa con ngßi, nói lên
nhæng suy nghî giàu tinh th¥n nhân ðÕo,
thái ðµ trân tr÷ng, giàu ch¤t
th½ ð¯i v¾i thiên nhiên và cái
ð©p nói chung trong cuµc s¯ng. Có th
nói Kawabata ðã "nhìn th¤y cái ð©p
trong sñ th§t và sñ th§t trong cái
ð©p".
Tác ph¦m cüa
Kawabata ngày càng ðßþc ðánh giá
cao h½n trong nß¾c cûng nhß ngoài
nß¾c. Sáng tác cüa Kawabata là hình
mçu ðin hình cho con ðßng kªt hþp
cái truy«n th¯ng và cái hi®n ðÕi
cüa vån hóa Nh§t Bän. ' (P.Q.C)