KAWABATA (1899 - 1972)
nhà vån cüa vë ð©p Nh§t Bän
 
 

       Yasumari Kawabata là mµt trong nhæng tác giä l¾n nh¤t cüa vån h÷c Nh§t Bän thª kÖ 20. Nhæng tác ph¦m cüa ông "XÑ Tuyªt", "Ngàn Cánh HÕc", Tiªng Rên Cüa Núi" ðã ðem lÕi tiªng tåm cho ông trên toàn thª gi¾i. Nåm 1968 ông ðã ðßþc trao giäi thß·ng Nobel v« vån chß½ng cùng li tuyên dß½ng: "V¾i ngh® thu§t biu cäm l¾n lao, sáng tác cüa ông cho th¤y thñc ch¤t cách suy nghî Nh§t Bän". M£c dù v§y không nên quên r¢ng trong khi viªt v« con ngßi và cuµc s¯ng con ngßi trên xÑ M£t tri m÷c, Kawabata ðã gþi nên v¤n ð« chung cüa nhân loÕi. Và ðó chính là sñ cäm thông và kính tr÷ng lçn nhau giæa các dân tµc trên thª gi¾i này, là n½i ð vån chß½ng cüa Kawabata mang t¥m vóc qu¯c tª.
       Vinh quang cüa Kawabata càng có ý nghîa khi ngßi ta nh¾ lÕi tu±i th½ b¤t hÕnh cüa ông. Lên ba tu±i m¤t cha, b¯n tu±i m¤t m©, c§u bé Kawabata phäi s¯ng nh gia ðình mµt ngßi bà con phiá m© và s¾m phäi nªm träi v¸ ð¡ng cüa nhæng miªng bánh mì · nhà ngßi khác. S¯ ph§n cay nghi®t ðã tÕo cho Kawabata ý chí tñ l§p v¾i mµt sÑc mÕnh tinh th¥n mãnh li®t t× thu· nhö. Ngay t× khi còn là h÷c sinh trung h÷c Kawabata ðã say mê vån chß½ng. Nåm 1920 Kawabata vào ÐÕi H÷c Tokyo, ð¥u tiên theo h÷c khoa Anh Vån sau chuyn sang khoa Ngæ vån Nh§t Bän. Nåm 1921 ông b¡t ð¥u in truy®n. T¯t nghi®p ðÕi h÷c ông tham gia xu¤t bän mµt tÕp chí.
       Ngay t× nhæng tác ph¦m ð¥u tiên Kawabata ðã ch÷n cho mình mµt l¯i ði riêng trong sáng tác. "Mê vån h÷c phß½ng Tây ðôi khi tôi ðã thØ l¤y nó làm mçu. Nhßng sâu mãi t§n g¯c r­ tôi là mµt con ngßi phß½ng Ðông và không bao gi tôi t× bö con ðßng riêng cüa mình"; " Tôi thuµc v« vë ð©p Nh§t Bän" - Nhà vån tñ hào khÆng ð¸nh. Sau nhæng tác ph¦m n±i tiªng "Vû næ xÑ Izu"(1925), tác ph¦m "XÑ tuyªt" ðã mang lÕi vinh quang cho ông, "XÑ tuyªt" ðßþc viªt trong h½n chøc nåm tri (t× 1939 ðªn 1947). Ðây là mµt tác ph¦m vån xuôi træ tình v« tình yêu và thiên nhiên th¤m ðçm ch¤t th½, ð°ng thi hàm chÑa trong ðó tâm trÕng không bình yên cüa con ngßi b¤y gi. Tß½ng phän v¾i sñ quyªn rû, thanh bình cüa XÑ tuyªt là không khí cüa c½n s¯t chiªn tranh xâm lßþc và tinh th¥n "Võ sî ðÕo", tác ph¦m gþi lên n²i ni«m và suy tß v« ð¤t nß¾c Nh§t Bän.
       Nhæng tác ph¦m có ý nghîa tiêu biu khác cüa Kawabata là "Ngàn cánh hÕc"(1949) và "Tiªng r«n cüa núi" (1954). " Ngàn cánh hÕc" (Giäi thß·ng Vi®n Hàn Lâm Ngh® Thu§t Nh§t Bän 1952) thông qua chü ð« có tính cách phong tøc - "Trà ðÕo", th hi®n n²i lo âu trß¾c sñ dung tøc cüa con ngßi hi®n ðÕi. "Tiªng r«n cüa núi" nghiên cÑu và th hi®n sñ thång hoa trong cäm giác và tâm lý nhân v§t. Nhìn chung các tác ph¦m cüa Kawabata th hi®n mµt tài nång b§c th¥y trong vi®c phân tích tâm lý nhân v§t, n¡m b¡t nhæng di­n biªn tinh tª trong ti«m thÑc cüa con ngßi, nói lên nhæng suy nghî giàu tinh th¥n nhân ðÕo, thái ðµ trân tr÷ng, giàu ch¤t th½ ð¯i v¾i thiên nhiên và cái ð©p nói chung trong cuµc s¯ng. Có th nói Kawabata ðã "nhìn th¤y cái ð©p trong sñ th§t và sñ th§t trong cái ð©p".
       Tác ph¦m cüa Kawabata ngày càng ðßþc ðánh giá cao h½n trong nß¾c cûng nhß ngoài nß¾c. Sáng tác cüa Kawabata là hình mçu ðin hình cho con ðßng kªt hþp cái truy«n th¯ng và cái hi®n ðÕi cüa vån hóa Nh§t Bän. ' (P.Q.C)